Returselskapet Plastretur har ansvar for å materialattvinne utsortert plastemballasje frå 326 kommunar i heile landet. I fjor vart det kjeldesortert og samla inn over 30.000 tonn hushaldsplast frå desse kommunane.
– Det er i alle fall 30.000 tonn for lite, om vi skal nå krava vi har til attvinning i framtida, seier administrerande direktør Karl Johan Ingvaldsen i Plastretur.
– Vi veit at det er altfor mykje attvinnbar emballasje som blir kasta feil i restavfallet. Det får ikkje vi tilgang til og dermed får vi ikkje høve til å vinne det tilbake, seier sjefen i Plastretur.
Treng det dobbelte
For å nå kravet om 52 prosent materialattvinning i 2030 må det – med dagens emballasjemengder – bli kjeldesortert og blir samla inn minimum 60.000 tonn plastemballasje frå dei same innbyggjarane. Det svarer til eit snitt på over 16 kilo per innbyggjar.
Frå 2028 har alle kommunar krav om å utsortere og samle inn 50 prosent av alt plastavfall som kan vinnast tilbake. Kravet blir auka til 70 prosent i 2035. Hos nesten alle kommunane i landet er det innbyggjarane sjølv som kjeldesorterer plasten. Det er likevel fleire som planlegg ettersorteringsanlegg i framtida.
Fukt til fråtrekk
Sjølv om det framleis blir seld emballasje som ikkje er eigna for gjenvinning, er design for attvinning noko stadig fleire bedrifter prioriterer. På oppdrag frå Handelens Miljøfond rekna Mepex i 2020 ut at 65 prosent av plastemballasjen i Noreg er attvinnbar. Omtrent 20 prosent er attvinnbar men manglar etterspurnad, medan rundt 15 prosent ikkje er attvinnbar.
Undervegs i attvinningsprosessen blir det mellom anna sortert bort søppel, matrestar og etikettar. I tillegg er det såkalla prosesstap og fukt. For hushaldsplast hadde Plastretur i 2022 eit fråtrekk på 29 prosent etter finsortering.
– For å nå ei attvinningsgrad på 50 prosent for både hushaldsplast og næringslivsplast, er vi med fråtrekket avhengig av at minimum 80 prosent av all plastemballasje som blir seld i Noreg blir samla inn, seier Karl Johan Ingvaldsen.
(©NPK)